Josef Mengele

den
Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Impalaeriezh alaman, Republik Weimar, Trede Reich
Lealded	Trede Reich
Anv e yezh-vamm an den	Josef Mengele
Anv-bihan	Josef
Anv-familh	Mengele
Lesanv	Wolfgang Gerhard, Helmut Gregor, Fausto Rindón, S. Josi Alvers Aspiazu
Moranv	Todesengel, Ángel de la muerte, A halál angyala, Angel of Death
Deiziad ganedigezh	16 Meu 1911
Lec'h ganedigezh	Günzburg
Deiziad ar marv	8 C'hwe 1979
Lec'h ar marv	Bertioga
Doare mervel	marv dre zegouezh
Abeg ar marv	Gwallzarvoud eus gwazhied an empenn
Lec'h douaridigezh	Embu das Artes
Tad	Karl Mengele
Mamm	Walburga Theresa Hupfauer
Breur pe c'hoar	Alois Mengele, Karl Mengele
Yezhoù komzet pe skrivet	alamaneg
Micher	antropologour, mezeg soudardel, physician writer, jahiner
Implijer	Universitäts-Institut für Erbbiologie und Rassenhygiene Frankfurt am Main, Otmar von Verschuer
Bet war ar studi e	Ludwig Maximilian University of Munich, Goethe University Frankfurt
Rener tezenn	Theodor Hildebrandt, Theodor Mollison
Deroù ar prantad labour	1939
Dibenn ar prantad labour	1979
Strollad politikel	Strollad Broadel Sokialour al Labourerien Alaman
Relijion	talvoud ebet
Grad milourel	Hauptsturmführer
Brezel	Eil Brezel-bed
Skour lu	Schutzstaffel
Ezel eus	Sturmabteilung, Der Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten, Schutzstaffel, Großdeutscher Jugendbund
Prizioù resevet	Iron Cross, Wound Badge (1939) in Black, Honour Chevron for the Old Guard, War Merit Cross, Eastern Medal
Deskrivet dre	The 7 Most Notorious Nazis Who Escaped to South America

Josef Rudolf Mengele, ganet d'ar 16 a viz Meurzh 1911 hag aet da Anaon d'ar 7 a viz C'hwevrer 1979, a oa un ofiser alaman er Schutzstaffel (SS) ha medisin e-kerzh an Eil Brezel-bed. Lesanvet e oa "Todesengel" (brezhoneg: Ael ar marv), gwallvrudet eo abalamour d'e arnodoù damvezegel ha marvus war prizonidi kamp-bac'h Auschwitz II (Birkenau), lec'h ma oa ezel eus ur strollad medisined karget da zibab piv a oa da vezañ lazhet er c'hambroù-gaz, ha bez e oa bet unan eus ar medisined a implijas ar gaz.

A-raok ar brezel, Mengele a oa bet enoret gant un doktorelezh war an antropologiezh hag ar medisinerezh, ha kroget e oa goude da vezañ ur c'hlasker. Emezelet e oa er Strollad Nazi e 1937 hag en SS e 1938. Pa oa tarzhet an Eil Brezel-bed e oa bet kaset d'ur batailhon medisinel evel ofiser. Goude-se e oa bet kaset d'ar servij er c'hampoù tolpañ e penn kentañ 1943 ha kaset da Auschwitz. Erruet eno e oa kroget gant taolioù-arnod genetek war prizonidi. Pal e arnodoù a oa dreist-holl gevelled, hep damant evit yec'hed pe stad vat an dud.

Goude ar brezel e tec'has Mengele da Arc'hantina e 1949. Bevañ a reas eno e-pad meur a vloaz, a-raok tec'hout da Vrazil e 1960, pa ouie e oa klask war e lerc'h gant "chaseourien nazied". Beuziñ a reas e 1979 pa oa o neuial war aod stad São Paulo, ha beziet e voe dindan un anv faos. Dizoloet e voe e relegoù e 1985, da-heul ur c'hlemm gant justis Alamagn, ha prouet e voe gant testoù ADN e oa e gorf dezhañ a oa er bez.